اثر الگوی بارش بر تغییرات زمان شروع و ضریب رواناب در مقیاس کرت

تعیین زمان شروع رواناب و حجم رواناب در مدیریت پاسخ حوزه‌­های آبخیز در برابر بارندگی از متغیرهای کلیدی در مدیریت سامانه آبخیز هستند. از میان عوامل مختلف موثر بر زمان شروع و حجم رواناب، شدت بارندگی یکی از مهمترین عوامل است. در این مطالعه اثر الگو­های بارندگی بر متغیرهای زمان شروع، حجم و ضریب رواناب تحت باران شبیه­‌سازی شده در منطقه جنوب شرقی شهرستان نوشهر استان مازندران مورد بررسی قرار گرفت. برای دست‌یابی به اهداف پژوهش، چهار الگوی بارش و هر الگو با سه تغییر در شدت بارندگی (I: کم- متوسط- زیاد، II: کم- زیاد-کم، III: زیاد- متوسط-کم، IV: زیاد-کم-زیاد) شبیه‌­سازی شد. سپس زمان شروع رواناب، حجم و ضریب رواناب برای هر الگو اندازه­‌گیری شد. برای تعیین ارتباط بین الگوی بارندگی و متغیرهای زمان شروع رواناب، حجم و ضریب رواناب، داده‌های اندازه‌­گیری­‌ها شده در نرم‌­افزارهای Excel و SPSS23 تحلیل شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنی­‌داری (0.05≥P) در متغیرهای زمان شروع رواناب، حجم و ضریب رواناب حاصل از الگوی­‌های مختلف شدت بارش وجود داشت. بر اساس تحلیل­‌های آماری در همه الگوهای بارندگی بین میانگین­‌ها اختلاف معنی‌­داری روی زمان شروع، حجم و ضریب رواناب در سطح 99 درصد وجود داشت. همچنین، نتایج نشان داد که الگوی I، بیشترین زمان تا شروع رواناب و الگوی III، بیشترین مقدار حجم و ضریب رواناب را داشت. میانگین زمان شروع رواناب در الگوهای III ،II ،I و IV به‌­ترتیب 5.90، 4.24، 0.71 و 1.25 دقیقه بوده است. همچنین، میانگین ضریب رواناب در الگوهای III ،II ،I و IV به­‌ترتیب 30.03، 49.63، 88.82 و 75.16 درصد اندازه­‌گیری شد.